Kto z nas nie marzy o pięknym, zdrowym i prostym uśmiechu? Obecna technologia ortodontyczna pozwala nam osiągnąć niebywałe efekty w tej dziedzinie zarówno wśród dzieci jak i osób dorosłych. Aktualnie ortodoncja może nam zaproponować kilka rozwiązań, spośród których lekarz ortodonta dobierze to najbardziej dla nas odpowiednie.

Proste zęby są nie tylko ozdoba każdego człowieka, ale i sprawnie działający system rozdrabniania pokarmu. Każda wada zgryzu niesie za sobą nieprzyjemne konsekwencje w postaci większego narażenia na próchnicę, zaburzenia w stawie skroniowo żuchwowym, bóle głowy, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, czy nadmierne ścieranie się zębów.  Jednak możemy sobie w prosty sposób poradzić jak najwcześniej stosując odpowiednie rozwiązanie ortodontyczne.

Pierwsza wizyta u ortodonty powinna się odbyć już w wieku 6 lat, kiedy dziecko posiada wyłącznie zęby mleczne lub zęby mieszane. Ortodonta sprawdzi czy zgryz dziecka jest prawidłowy i w razie potrzeby dopasuje odpowiedni aparat ortodontyczny od razu lub zaproponuje, aby poczekać do momentu, kiedy dziecko będzie posiadało wszystkie zęby stałe i w wiek około 12-14 lat zastosuje aparat stały. Dla młodszych dzieci przewidziany jest aparat ruchomy.

Aparat ruchomy

Stosuje się go u dzieci z zębami mlecznymi lub mieszanymi. Należy go nosić przez około 1,5 roku 12-14 godzin w ciągu doby. W praktyce dzieci najczęściej zakładają aparat na noc, dlatego często leczenie przedłuża się do okresu 2 lat. Po tym czasie ortodonta ocenia postępy i jeśli aparat ruchomy nie skorygował w pełni wad zgryzu może zaproponować założenie aparatu stałego. Jest to możliwe u dzieci od 12-14 roku życia. Zaletą aparatu ruchomego jest jego cena, która waha się od kilkuset złotych do nieco ponad tysiąca złotych oraz to, że można go w każdym momencie swobodnie wyjąć, co niemożliwe jest przy zastosowaniu aparatu stałego.

Aparat stały

Aparat stały stosuje się u młodzieży i osób dorosłych, które coraz częściej decydują się na poprawę swojego zgryzu. Ze względu na bardziej uwapnioną kość trudniej ją uformować, dlatego proces ten jest dłuższy i zależy od wieku, wady i higieny jamy ustnej pacjenta. Aparat stały może założyć i zdjąć tylko i wyłącznie ortodonta. Proces zakładania aparatu trwa około godziny. Aparaty stałe dzielimy na zewnętrzne – przyklejane do zewnętrznej części zębów, wewnętrzne – przyklejane do wewnętrznej części zębów, dzięki czemu jest całkiem niewidoczny oraz tak zwane aparaty estetyczne, które przy maksymalnej skuteczności korekcji zgryzu mają być jak najmniej widoczne. W przypadku aparatów stałych zewnętrznych ceny wahają się od ponad tysiąca złotych, do prawie trzech tysięcy złotych lub więcej. Cena zależy tu od materiału, z którego zbudowany jest zamek. Choć ceny wydają się być wysokie, przy założeniu, że aparat będzie nam stale towarzyszyć przez kilka lat, warto zainwestować w zamki, które nie będą widoczne na naszych zębach.

Zamki metalowe

Zamki ceramiczne

Zamki krystaliczne

Z czego jeszcze składa się aparat zewnętrzny

Poza zamkami stały aparat ortodontyczny składa się z metalowych pierścieni przyklejanych specjalnym klejem z fluorem do zębów trzonowych. Przez wspomniane wyżej zamki przechodzi drucik, który działa na zęby z określoną siłą, przesuwając je względem siebie lub obracając wokół własnej osi. Ostatnim elementem są ligatury wymieniane podczas każdej wizyty, elastyczne elementy o wszelakich barwach. Ponieważ aparat stały przestał być zarówno dla młodzieży jak i dla dorosłych tematem wstydliwym coraz częściej możemy zauważyć dobieranie kolorowych ligatur, które podkreślają widoczność aparatu i charakter jego właściciela. Ostatnim elementem jest łuk, który wymienia się kilka razy w trakcie leczenia.

Zalety aparatów stałych

Ogromną zaletą aparatów stałych jest fakt, że oddziałują na zęby 24 godziny na dobę. Brak możliwości zdjęcia aparatu powoduje, że jest to rozwiązanie idealne dla osób niezdyscyplinowanych, zapracowanych, czy na przykład sportowców. Okres leczenia trwa około 2 lat, więc nie jest to zbyt duże poświęcenie ze strony pacjenta. Aparat nie zaburza prawidłowej wymowy, choć początkowo może się ona wydawać nieco inna. Gdy zdecydujemy się na aparat stały musimy pamiętać, że będzie się to wiązało z koniecznością doskonałego dbania o higienę jamy ustnej, gdyż resztki jedzenia pomiędzy zębami, gumkami i zamkami mogą prowadzić do powstania ubytków i odbarwień. Aby prawidłowo dbać o zęby ortodonci zalecają korzystanie ze szczoteczek ortodontycznych z rowkiem, czyścików różnej grubości, które pozwolą usunąć resztki jedzenia spomiędzy zębów i aparatu, nitki do zębów z utwardzoną końcówką, płynu do płukania jamy ustnej oraz irygatora.

Kto nie może nosić aparatu stałego

Niestety istnieją pewne przeciwskazania do noszenia aparatu stałego. Jeśli cierpimy na przewlekłe choroby związane z obniżoną odpornością organizmu np. białaczkę nie możemy założyć aparatu. Przed konsultacją ortodontyczną należy wyleczyć wszelkie zaburzenia hormonalne oraz wyrównać cukrzycę. Bez tych działań korekcja może nie przebiegać prawidłowo. Należy skonsultować się z lekarzem, jeśli przyjmujemy leki przeciwko osteoporozie, cierpimy na choroby przyzębia oraz borykamy się z zanikiem kości i rozchwianymi zębami. Po uregulowaniu tych kwestii w naszym organizmie oraz po kontroli u ortodonty, który stwierdzi brak przeciwskazań możemy zdecydować się na założenie aparatu stałego, aby po kilku latach cieszyć się prostym, zdrowym uśmiechem.